Świadczenie pielęgnacyjne a powstanie niepełnosprawności

Wielokrotnie spotkałam się z sytuacją, gdy organy odmawiały ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, z uwagi na datę powstania niepełnosprawności. Nie jest to prawidłowe i może stanowić  podstawę do odwołania od decyzji.

1. Świadczenie pielęgnacyjne – przesłanki

Przy ustalaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego organ powinien zbadać wystąpienie przesłanek.  Podstawowe zostały wskazane w art. 17 ust 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

a) przesłanki pozytywne ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych:

„Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

1) matce albo ojcu,

2) opiekunowi faktycznemu dziecka,

3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,

4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.”

b)  ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego a powstanie niepełnosprawności

Pomimo spełnienia ww. przesłanek organy często niezasadnie odmawiają przyznania świadczenia pielęgnacyjnego powołując się na art. 17 ust 1b ustawy oraz fakt, że niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała po ukończeniu 25. roku życia.

Zgodnie z art. 17 ust. 1b ww. ustawy:

 

„Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.”

2. wyrok Trybunału Konstytucyjnego K 38/13  z 21.10.2014 r. – powstanie niepełnosprawności

Trybunał Konstytucyjny w sprawie K 38/13 wyrokiem z 21.10.2014 r. orzekł że art. 17 ust. 1 b ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust 1 Konstytucji (wyrok TK K 38/13  z 21.10.2014 r. Dz.U. 2014.1443)

W stosunku do opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, których niepełnosprawność powstała nie później, niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia, przepis art. 17 ust. 1b u.ś.r. jest zgodny z Konstytucją i nie ma przeszkód prawnych do jego stosowania. Natomiast w stosunku do opiekunów osób wymagających opieki, których niepełnosprawność powstała później, kryterium momentu powstania niepełnosprawności, jako uniemożliwiające uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, utraciło przymiot konstytucyjności. Wobec tego, w odniesieniu do tych osób oceny spełnienia przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego należy dokonywać z pominięciem tego kryterium Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego  z dnia 14 grudnia 2016 r. I OSK 1614/16).

3. Podsumowanie- świadczenie pielęgnacyjna a powstanie niepełnosprawności

Jeśli zachodzą przesłanki pozytywne wskazane w art. 17 ust 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych , świadczenia powinno zostać przyznane bez względu na moment powstania niepełnosprawności z art. 17 ust 1b ustawy.

Większość organów odwoławczych bezpośrednio stosuje się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego (wyrok TK K 38/13  z 21.10.2014 r. Dz.U. 2014.1443).

W przypadku jednakże decyzji orzekających odmowę świadczenia należy przemyśleć odwołanie od decyzji odmawiającej przyznania zasiłku pielęgnacyjnego.

Celem uzyskania pomocy prawnej w przedmiotowym zakresie skontaktuj się z Kancelarią:

tel. 607 669 126