9 tygodni dla ojca – nowe uprawnienia w kodeksie pracy

1. Aktualna sytuacja prawna- urlop macierzyński i rodzicielski

Po urodzeniu dziecka przysługuje pracownikom dwa typy urlopów, potocznie łącznie zwanych macierzyńskim:

• Urlop macierzyński w rzeczywistości wynosi jedynie 20 tygodni, z czego tylko 14 tygodni wykorzystać musi matka dziecka. Pozostałą częścią urlopu macierzyńskiego rodzicie mogą się podzielić.
• Po urlopie macierzyńskim istnieje możliwość skorzystania z urlopu rodzicielskiego. Wynosi on 32 tygodnie. Urlop rodzicielski może być wykorzystany przez każdego z rodziców. Mogą oni przebywać na nam równocześnie, dzieląc się proporcjonalnie tym czasem.

Jak myślicie, w jakim wymiarze wnioskują o niego rodzice w Polsce? Otóż w 99% urlop macierzyński i rodzicielski wykorzystywany jest w całości przez matkę dziecka. Dlaczego tak się dzieje, skoro przysługuje obojgu rodzicom? Chenie przeczytam o waszych opiniach w komentarzach. Napisz jakie jakie w twojej ocenie mogą być tego przyczyny.

W poprawie tej sytuacji pomóc ma nowelizacja kodeksu pracy  implementująca dyrektywę work-life balance, czyli dyrektywę 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. Akt powinien zostać implementowany do 1 sierpnia 2022 r. Prace nad nią nadal jednak trwają.Powyższa dyrektywa przewiduje m.in. urlop rodzicielski wyłącznie dla ojca dziecka. Urlop taki aktualnie istnieje w kodeksie pracy, jednak wynosi wyłącznie 2 tygodnie. Celem jego znaczącego wydłużenia jest zachęcenie do równego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi między kobietami i mężczyznami i aktywizacji zawodowej kobiet.

2. 9 tygodni wyłącznie dla ojca dziecka – komu przysługuje od 2023 roku?

Urlop w wymiarze 9 tygodniu będzie przysługiwał prawdopodobnie od 2023 roku ojcu dziecka i nie będzie mógł być przeniesiony na matkę dziecka. 

Otrzyma go ojciec pracujący na umowę o pracę (choćby na niepełnym etacie) lub prowadzący własną działalność gospodarczą i opłacającemu dobrowolne składki na ubezpieczenie chorobowe.

Urlop ojcowski jest niezależny od urlopu macierzyńskiego, a zatem matka dziecka nie musi posiadać umowy o pracę. Ojciec może przebywać na nim równocześnie z matką będącą na urlopie macierzyńskim.

3. Jakie wynagrodzenie otrzyma ojciec przebywając na 9 tygodniowym urlopie ojcowskim?

Z obecnego projektu wynika, iż urlop ten będzie płaty w wymiarze 70% wynagrodzenia. 

4. Czy osoby przebywające aktualnie na urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim otrzymają prawo do nowego 9 tygodniowego urlopu?

Z obecnej wersji przepisów wynika, że nowe uprawienie ojców nabędą tylko ci, którzy  nie zakończyli urlopu rodzicielskiego przed dniem wejścia w życie przepisów. Jeśli, więc niedawno urodziło się wasze dziecko i złożycie pracodawcy lub ZUS (działalność gospodarcza) wniosek o jego udzielenie będziecie mogli skorzystać z tego prawa.

Rozwiązaniem może być w takiej sytuacji przerwanie aktualnego urlopu i rozpoczęcie go ponownie po wejściu w życie przepisów. Wymagać to będzie jednak indywidualnej analizy.